بیلی‌روبین: ضایعات متابولیک یا محافظ سلامت؟

●چیست؟ بیلی‌روبین?

بیلی‌روبین محصول تجزیه گلبول‌های قرمز پیر است. روزانه حدود ۲ میلیون گلبول قرمز در طحال تجزیه می‌شوند. هموگلوبین آزاد شده به صورت آنزیمی به بیلی‌روبین غیرمستقیم محلول در چربی تبدیل می‌شود که سپس توسط کبد به بیلی‌روبین مستقیم محلول در آب تبدیل شده و در نهایت از طریق صفرا به روده تخلیه می‌شود. هرگونه ناهنجاری در این زنجیره متابولیکی (مانند همولیز، آسیب کبدی یا انسداد مجاری صفراوی) می‌تواند منجر به تجمع بیلی‌روبین و ایجاد زردی شود.

آخرین تحقیقات نشان داده است که وقتی غلظت بیلی روبین ...≥۱۷.۰۵μمول بر لیتر، ارتباط بین دیابت و سکته مغزی قابل مسدود شدن است و خطر سکته مغزی در بیماران دیابتی مرد 2.67 برابر کاهش می‌یابد. مکانیسم این کار مهار پروتئین واکنشی C با حساسیت بالا و شاخص التهاب سیستم ایمنی بدن است که ترمزی برای "طوفان التهابی" محسوب می‌شود.

بیلی‌روبین از کبد خوک و کوسه، کیسه صفرای گاو و ساقه مغز استخراج می‌شود. ما از طریق نوآوری‌های تکنولوژیکی به پیشرفت‌های چشمگیری دست یافته‌ایم:

استخراج CO₂ فوق بحرانی: حفظ مواد فعال در محیط با دمای پایین، جلوگیری از باقی ماندن حلال و افزایش خلوص به بیش از ۹۸٪؛

فرآیند هیدرولیز آنزیمی بیولوژیکی: تبدیل جهت‌دار گلیکوزیدهای بیلی‌روبین به آگلیکون‌های فعال، که فراهمی زیستی را تا 50٪ افزایش می‌دهد.

●چه مزایایی دارد؟بیلی‌روبین ?

۱. محافظت آنتی‌اکسیدانی

بیلی‌روبین یک آنتی‌اکسیدان درون‌زای مهم در بدن است که می‌تواند رادیکال‌های آزاد (مانند سوپراکسید و پراکسید هیدروژن) را به طور مؤثر خنثی کند و آسیب استرس اکسیداتیو به غشاهای سلولی، پروتئین‌ها و DNA را کاهش دهد. مطالعات نشان داده‌اند که غلظت‌های پایین بیلی‌روبین می‌تواند با فعال کردن مسیرهای سیگنالینگ آنتی‌اکسیدانی (مانند مسیر Nrf2) دفاع سلولی را در برابر آسیب اکسیداتیو افزایش دهد و حتی ممکن است خطر تصلب شرایین و بیماری‌های عصبی را کاهش دهد.

۲. عملکرد تعدیل‌کننده سیستم ایمنی

بیلی‌روبینمی‌تواند با مهار آزادسازی عوامل التهابی (مانند TNF-α و IL-6) پاسخ‌های ایمنی را تنظیم کند. این ماده می‌تواند آسیب به بافت‌های ناشی از التهاب بیش از حد را کاهش دهد و در عین حال تعادل سیستم ایمنی را حفظ کند. به عنوان مثال، افزایش خفیف بیلی‌روبین در زردی فیزیولوژیکی نوزادان ممکن است از طریق این مکانیسم به کاهش خطر عفونت کمک کند. با این حال، غلظت‌های بیش از حد می‌تواند فعالیت سلول‌های ایمنی را مهار کرده و حساسیت به عفونت را افزایش دهد.

۳. محافظت سلولی و عصبی

بیلی‌روبین اثر محافظتی ویژه‌ای بر سیستم عصبی دارد. این ماده می‌تواند از سد خونی-مغزی عبور کند و با مهار سمیت تحریکی گلوتامات و کاهش آسیب اکسیداتیو، نورون‌ها را از ایسکمی یا ضایعات دژنراتیو محافظت کند. علاوه بر این، بیلی‌روبین همچنین می‌تواند آسیب سلول‌های کبدی، سلول‌های میوکارد و غیره را در شرایط هیپوکسی یا قرار گرفتن در معرض سموم کاهش دهد و عملکرد اندام‌ها را حفظ کند.

۴. افزایش متابولیسم و ​​چرخه دفع

فرآیند متابولیک بدنبیلی روبینیک حلقه کلیدی در بازیافت هموگلوبین در بدن است. پس از اینکه هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز پیر به بیلی‌روبین تجزیه شد، باید توسط کبد ترکیب شده و همراه با صفرا به روده تخلیه شود. باکتری‌های روده آن را به اوروبیلینوژن تبدیل می‌کنند که بخشی از آن دوباره جذب می‌شود (گردش روده‌ای-کبدی) و بقیه آن از طریق مدفوع دفع می‌شود. این چرخه نه تنها به دفع مواد زائد متابولیک کمک می‌کند، بلکه با فلور روده نیز تعامل دارد تا بر تعادل متابولیک کلی تأثیر بگذارد.

۵. آسیب ناشی از سطوح غیرطبیعی

بیلی‌روبین بیش از حد: ممکن است باعث زردی (زرد شدن پوست و اسکلرا) شود که در هپاتیت، انسداد صفراوی یا بیماری‌های همولیتیک شایع است. وقتی بیلی‌روبین آزاد خیلی زیاد باشد، می‌تواند از سد خونی مغزی عبور کرده و باعث کرنیکتروس نوزادی (آسیب مغزی) شود.

بیلی‌روبین خیلی پایین: مطالعات اخیر نشان داده‌اند که افزایش خفیف بیلی‌روبین ممکن است اثر محافظتی داشته باشد، در حالی که سطح خیلی پایین آن ممکن است با افزایش خطر بیماری‌های قلبی عروقی و بیماری‌های خودایمنی مرتبط باشد، اما مکانیسم خاص آن هنوز نیاز به مطالعه دارد.

●گسترش کاربردهای پزشکی چیست؟ بیلی‌روبین ?

۱. مواد اولیه دارویی اصلی

بیلی‌روبین جزء اصلی بزوار مصنوعی است و در بیش از ۱۳۰ دارو، مانند داروهای قلبی عروقی و مغزی عروقی (۸۵٪ مؤثر در تسکین بیماری عروق کرونر قلب) و داروهای تنظیم یائسگی استفاده می‌شود.

۲. نانومواد (BRNPs)

از طریق فناوری نانوحامل‌ها، اثربخشی و هدف‌گیری بیلی‌روبین تا حد زیادی بهبود یافته است:

زخم معده حاد: کیتوزان-بیلی روبین (CS-BR)، ترشح عوامل التهابی را مهار کرده و بازسازی مخاط را تقویت می‌کند.

کبد چرب غیرالکلی: پلی‌اتیلن گلیکول-بیلی‌روبین (PEG-BR)، تجمع چربی کبد را تا 30٪ و تری‌گلیسیرید را تا 40٪ کاهش می‌دهد.

پسوریازیس: هیدروژل-بیلی روبینضایعات پوستی را بهبود می‌بخشد، بدون سمیت سیستمیک کورتیکواستروئیدها

سکته مغزی: مهارکننده کانال TRPM2 A23، سمیت عصبی بیلی روبین را مسدود کرده و اندازه انفارکتوس را کاهش می‌دهد..

سایر کاربردهای بیلی روبین: دامپروری، حفاظت از محیط زیست و محصولات کاربردی

آبزی‌پروری: افزودن ۴٪ بیلی‌روبین به غذا، تولید میگوی سفید را دو برابر و افزایش وزن کپور را ۱۵۵.۱٪ افزایش می‌دهد؛

غذای کاربردی: مایع خوراکی ضد گلیکاسیون، همراه با خواص آنتی‌اکسیدانی بیلی‌روبین برای به تأخیر انداختن پیری پوست.

●تامین نیوگرین بیلی‌روبینپودر